ગુજરાત ઇન્ડસ્ટ્રીયલ ટાઈમ્સ (રાજેશ પટેલ)
શા માટે વિદેશી રોકાણકારો ભારતમાંથી પૈસા ઉપાડી રહ્યા છે, શું ભારત માટે કોઈ ખતરો છે?
ભારતમાં એવા કેટલાક સંકેતો છે જે દર્શાવે છે કે આવનારા સમયમાં આપણે કેટલાક ખરાબ સમાચાર સાંભળવા મળી શકે અને જે ખરાબ સમાચાર સાંભળવાની સંભાવના છે તે યુ.એસ. તરફથી વધુ લાગી રહી છે અને તેની પાછળનું કારણ અમેરિકામાં થઈ રહેલા ફેરફારો છે. અમેરિકાનું આખું માળખું બદલાઈ ગયું છે અને ત્યાંની સરકાર પણ બદલાઈ ગઈ છે, ત્યાંની સુપર-ગવર્નમેન્ટ, એટલે કે ત્યાંની સરકારને નિયંત્રિત કરતી લોબી પણ બદલાઈ ગઈ છે.
પરિવર્તનના કેટલાક સંકેતો દેખાઈ રહ્યા છે, જો તમે આંતરરાષ્ટ્રીય બજાર પર નજર નાખો તો, પરિવર્તનની સૌથી વધુ અસર શેરબજારમાં જોવા મળે છે કારણ કે ત્યાં લોકોના પૈસા દાવ પર લાગે છે એટલે લોકો ઝડપથી પ્રતિક્રિયા આપે છે, તો શેરબજાર શું સૂચવે છે? સૌથી મોટો સંકેત એ છે કે વિદેશી જે રોકાણકારો હજારો કરોડ રૂપિયા લઈને બેઠા છે તે વિદેશી કંપનીઓ, વિદેશી સંસ્થાકીય રોકાણકારો, એટલે કે વિદેશી કંપનીઓ, ઝડપથી તેમના પૈસા અહીંથી ઉપાડી રહ્યા છે. તેઓ શા માટે પાછી ખેંચી રહ્યા છે? શું થવાનું છે? કંઈક સારું થવાનું છે? કંઈક ખરાબ થવાનું છે? આવા ઘણા સવાલો અચાનક ઉભા થવા લાગ્યા છે.
આ સમજવા માટે, સૌ પ્રથમ FII(Foreign Institutional Investor-વિદેશી સંસ્થાકીય રોકાણકાર) કેવી રીતે પૈસા ઉપાડે છે તેની પેટર્ન સમજો. તેઓએ એક સપ્તાહમાં 54,000 કરોડ રૂપિયા ઉપાડી લીધા છે. તેઓએ એક સપ્તાહમાં 44,000 કરોડ રૂપિયા ઉપાડી લીધા છે. શેર બજારમાંથી 1 ઓક્ટોબરે રૂ. 5,500 કરોડ પાછા ખેંચ્યા હતા, 3 ઓક્ટોબર અને 2 ઓક્ટોબરે રજાઓ હતી. 3 ઓક્ટોબરે રૂ. 15,000 કરોડ, 14મી ઓક્ટોબરે 9896 કરોડ. આ રીતે દરરોજ હજારો કરોડો રૂપિયા ઉપાડવામાં આવી રહ્યા છે. તેઓ શા માટે પાછા ખેંચી રહ્યા છે તે સમજતા પહેલા એ પણ સમજવું પડશે કે ભારતમાં શું થઈ રહ્યું છે જેના કારણે આ લોકોને ભારતના શેરબજાર વિષે કંઈક શંકા છે એટલે જ આ રોકાણકારો ટ્રમ્પની જીત માટેનું એક મોટું કારણ માનવામાં આવે છે.
ટ્રમ્પ અને તેમના સમર્થકોએ અમેરિકામાં ભારતીયોની પ્રતિષ્ઠાને ખૂબ નુકસાન પહોંચાડ્યું છે. ત્યાં ભારતીયો વિરુદ્ધ ઝુંબેશ ચાલી રહી હોવાના વિવિધ સમાચારો ન્યુઝમાં દેખાતા રહે છે, અમેરિકામાં ભારતીયો માટે જે પ્રકારના શબ્દો વાપરવામાં આવે એ દર્શાવે છે કે ટ્રમ્પ સમર્થકોને ભારતીયો પ્રત્યે ઘણી નફરત છે. ટ્રમ્પ સમર્થકોનો સમૂહ માને છે કે ભારતીયો અહી આવીને અમારી નોકરી છીનવી રહ્યા છે. ચૂંટણી પહેલા જ ટ્રમ્પે ભારપૂર્વક કહ્યું હતું કે બહારના લોકોને નોકરીઓ પાછળથી અને અમેરિકનોને પહેલા આપવામાં આવે. આંકડા એ છે કે દર 6 મિનિટે ભારતમાંથી એક વ્યક્તિ ગેરકાયદેસર રીતે અમેરિકામાં પ્રવેશી રહ્યો છે.
ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ તરફથી સૌથી ખતરનાક નિવેદન આવ્યું છે અને તેમણે કહ્યું કે અમે અમેરિકામાં રહેલા હજારો લોકોને દેશનિકાલ કરીશું અને તેમને પાછા મોકલીશું અને જો ભારત તેમને લેવાનો ઇનકાર કરશે તો અમે ભારતને ‘અસહકારી-રાષ્ટ્ર’નો દરજ્જો આપીશું, એટલે કે એ દેશ કે જે સહકાર નથી આપી રહ્યો અને તેને આ દરજ્જો આપવાનો અર્થ છે કે તે ટ્રમ્પ ભારત પર ઘણા બધા ટેક્સ અને ડ્યુટી લાદશે. હવે ટ્રમ્પે માત્ર ભારત પર બિન-સહકારી દેશ હોવાનો આરોપ લગાવ્યો છે, આ સિવાય તેણે બીજા પણ ઘણા આરોપો લગાવતા તેણે કહ્યું છે કે તે ભારતીય ઉત્પાદનો પર ઉંચો ટેક્સ લગાવશે.
ટ્રમ્પે ગયા વર્ષે ડિસેમ્બરમાં આ નિવેદન આપ્યું હતું, એટલે કે માત્ર એક મહિના પહેલા અને આના પરથી સ્પષ્ટ છે કે ભારત પર અમેરિકાનું દબાણ વધવાનું છે. વિદેશમંત્રી ત્યાં રહીને શપથ ગ્રહણ સમારોહ દરમિયાન વડાપ્રધાન મોદીજીને બોલાવે તેવા પ્રયાસ કરતા રહ્યા! આ એ જ ટ્રમ્પ જે ગુજરાતમાં મોદી સાથે શો કરી રહ્યા હતા, તે ટ્રમ્પ જે ગુજરાતમાં કહી રહ્યા હતા કે અમેરિકાની ચૂંટણીમાં મારા મિત્ર નરેન્દ્ર મોદી આવી રહ્યા છે, પણ, મોદીજી ગયા ન હતા, તે ટ્રમ્પની હાલત આજે એ છે કે તેમણે ભારતમાં તેમના શપથ ગ્રહણ સમારોહ માટે મોદીજીને આમંત્રણ મોકલ્યું નથી.(આ લેખ લખું છું ત્યાં સુધી) H1B વિઝા ત્યાં કામ કરતા કર્મચારીઓને કામચલાઉ વિઝા આપવામાં આવે છે, જ્યાં સુધી તમે ત્યાં કામ કરી રહ્યા છો, તે સમયગાળા માટે તમને વિઝા મળશે, જ્યારે નોકરી પૂરી અને વિઝા પણ પૂરા થશે, તો આ બધી બાબતો દર્શાવે છે કે ટ્રમ્પ કેવું વલણ ધરાવે છે
ભારતીયો પ્રત્યેની નકારાત્મકતા સાથે એફ.ડી.આઈ.(Foreign Direct Investment) વિદેશી સંસ્થાકીય રોકાણકારો ઝડપથી શેરબજારમાંથી નાણાં ઉપાડી રહ્યા છે, તો બીજી તરફ, સીધા વિદેશી રોકાણવાળાઓએ પણ ભારતમાંથી ઝડપથી નાણાં ઉપાડવાનું શરૂ કરી દીધું છે. તો આ સમગ્ર F.D.I. રોકાણકારો એ વિદેશી છે જેઓ ભારતમાં કંપનીઓના શેર ખરીદે છે. તેઓ શેરબજારમાંથી શેર ખરીદતા નથી પરંતુ દાખલા તરીકે અંબાણી અને અદાણીના આટલા શેર અમે ખરીદ્યા છે તેમ કહીને સીધા કંપનીમાં રોકાણ કરે છે. અહીંથી પણ તેમના પૈસા ઉપાડી રહ્યા છે, તેથી આ આખું ચિત્ર બતાવી રહ્યું છે કે ભારતની અંદર કંઈક આવું થઈ રહ્યું છે કંઈક ખોટું થઈ રહ્યું છે એવી શંકાઓ તેમને મજબૂતપણે દર્શાવી રહ્યા છે જેના વિષે હજી ભારતીયોને ખાસ જાણ નથી!
ટ્રમ્પનું વલણ જે ભારત વિરોધી છે અને એવું વાતાવરણ બનાવવામાં આવી રહ્યું છે કે ટ્રમ્પ કોઈપણ સંજોગોમાં ભારત વિરુદ્ધ કંઈક કરશે એ તેઓને પાકી શંકા છે. ટ્રમ્પના ત્યાં આવવાનો અર્થ ફક્ત ટ્રમ્પ જ આવ્યા નથી તેમની સાથે ત્યાંની ઘણી મહાસત્તાઓ આવી છે જેને ડાર્ક સ્ટેટ કહેવામાં આવે છે, આ સત્તાઓ એટલે કે ત્યાંના અમીર લોકો જેઓ સરકારોને નિયંત્રિત કરે છે અથવા પરદા પાછળ રહીને ચલાવે છે અને ત્યાની સરકાર તેમને ફાયદો મળે એ રીતની અમેરિકા નીતિઓ બનાવે છે,
ટ્રમ્પ તરફથી ઘણા દેશોને જબરદસ્ત ધમકીઓ મળી રહી છે અને એમાં ટ્રમ્પે આટલા મોટા પગલા ભરવાની જાહેરાત કરી છે. ભારતમાં ચુપકીદીથી તેઓ ડરાવી રહ્યા છે, તેથી એક સ્થિતિ એવી બની છે કે ભારત પર અમેરિકાની વાંકી નજર છે અને બીજું, આપણી આંતરિક સ્થિતિ પણ ચિંતાજનક છે. ભારતમાં રૂપિયાના મૂલ્યમાં ડોલર સામે સતત ઘટાડો થઈ રહ્યો છે.જે બાબતે પી.એમ.મોદી કે નાણામંત્રી દ્વારા કોઈ સ્પષ્ટતા કરતા નથી કે ભારતીય મીડિયા આવા સવાલને ઉઠાવતું નથી!
હવે રોકાણકારને શું ફરક પડે છે તે સમજો. આજે તે ભારતમાં ડોલર લાવ્યો અને રોકાણ કર્યું. જ્યારે તેણે તેના પૈસા રૂપિયામાં રોક્યા ત્યારે તેના પૈસા ઘટી રહ્યા છે કારણ કે તે રૂપિયો અહી તેનું ચલણ બની ગયો છે. ક્રૂડ ઓઈલની કિંમત રોકાણકારો માટે થોડી પડકારજનક બની જાય છે.ભારતીય શેરબજાર હવે એ સ્તરે પહોંચી ગયું છે જ્યાંથી તે કોઈપણ સમયે કોઈને પણ ‘છેતરી’ શકે છે તે કઈ રીતે?
એક કંપનીનું મૂલ્ય રૂ. 500 કરોડ છે અથવા કંપનીનું કુલ મૂલ્ય છે જે આજથી 25 વર્ષ પછી સાચું મૂલ્ય થવાનું હોય આજે એ જ કંપનીનું મૂલ્ય આજની 25 વર્ષ આગળના સ્તરે એ મૂલ્ય થઇ ગયું છે. તેથી જ વિદેશી રોકાણકારોને ભાવોમાં આટલો ઝડપી વધારો ફૂગાવો લાગે છે એટલે રોકાણકારો આ ફૂગ્ગો ગમે ત્યારે ફૂટશે એ ડર બેસી ગયો છે. અને તે ક્યારેય બહાર આવશે નહીં અને ભારતની કરવેરા નીતિના જાણકારો કહે છે ઘણા બધા આશ્ચર્ય અને આવનારા સમયમાં ભારતના બજેટ આવશે!
આપણા દેશના લોકો કૃષિ ક્ષેત્રમાં રોકાણ કરે છે પરંતુ જીડીપીમાં કોઈ ખાસ યોગદાન નથી. યોગદાન માત્ર 16-17% છે, જેનો અર્થ એ છે કે ખેતી સાથે સંકળાયેલી મોટાભાગની વસ્તી ઉત્પાદનમાંથી કમાણી કરતી નથી, જેનો અર્થ છે કે ગરીબી વધશે અને ગરીબો વધશે, અને અમીર વધુ અમીર બનશે અને ગરીબો વધુ ગરીબ બનશે.
ભારતમાં આ વિચિત્ર પરિસ્થિતિનું નિર્માણ થયું છે, તેથી આ બાબતોને કારણે, શેરના વ્યાજબી કરતા ઊંચા મૂલ્યને કારણે અને અન્ય બાબતોને કારણે, વિદેશી રોકાણકાર વિચારે છે કે અહીં કોઈ મોટું ‘કૌભાંડ’ છે અને તેની સાથે બીજી સમસ્યા એ છે કે નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ બજેટ લાવવાના છે, નિર્મલા સીતારમણ! ભારતનો જીડીપી ગ્રોથ અંદાજ કરતા પણ ઘટી ગયો છે. જીડીપી વૃદ્ધિના અંદાજમાં ઘટાડાના એક અર્થ છે
સરકારે કર વસૂલાતમાં પણ ઘટાડો કરવો પડશે, તે કેવી રીતે થાય છે તે સમજીએ ધારો કે તમારી ફેક્ટરીમાં રૂ. 10000નો માલ બને છે જેના પર રૂ. ૧ ટેક્સ સરકાર દ્વારા લાગે છે હવે તમે ૫૦૦૦નો માલ બનાવો તો પણ રૂ. ૧ ટેક્સ લાગે તો સરકારની આવકમાં ઘટાડો થાય! આ દેશ પણ એક ફેક્ટરી છે અને દેશની ફેક્ટરીમાં જેટલો માલ બને છે તેને GDP કહેવાય છે.જો GDP નીચો ગયો છે જો જીડીપી ઓછો હશે તો ચોક્કસપણે સરકારનું ટેક્સ કલેક્શન પણ ઓછું થશે અને આગામી વર્ષ માટે જીડીપીનો સરકારી અંદાજ 5.4 ટકા છે એટલે નાણામંત્રી ટેક્સ વધારી શકે અને ટેક્સ વધે તો ઉદ્યોગ પર ખરાબ અસર પડે એ રોકાણકારો સમજતા હોય!
અત્યારે ભારતમાં માંગનું દ્રશ્ય જુઓ તો ઓટોમોબાઈલ ઉદ્યોગ સૌથી ખરાબ સ્થિતિમાં છે.શો-રૂમ માલિક જેની પાસેથી તમે કાર ખરીદો છો, તેની પાસે પહેલેથી જ 60 દિવસની ઇન્વેન્ટરી હોવી જોઈએ. તેની પાસે વધુમાં વધુ 30 દિવસની ઈન્વેન્ટરી હોવી જોઈએ. 30 દિવસની ઈન્વેન્ટરીનો અર્થ છે કે તેની પાસે 30 દિવસના વેચાણ માટે પૂરતી કાર હોવી જોઈએ. કારનો પૂરતો સ્ટોક હોવો જોઈએ. આજે તેમની પાસે 90 દિવસની કિંમતનો સામાન પડેલો છે. તેમની પાસે પડેલા 90 દિવસના મૂલ્યનો સ્ટોકનો અર્થ એ છે કે તેઓ બજારમાંથી લોન તરીકે મેળવેલા પૈસાથી સામાન ખરીદે છે તેથી તેઓએ એક મહિનાના પૈસા પર ત્રણ મહિના સુધી વ્યાજ ચૂકવવું પડશે. જો તેમની પાસે ઇન્વેન્ટરી પડેલી હોય, તો તેમણે ત્રણ મહિના માટે વ્યાજ ચૂકવવું પડશે. કંપનીઓ નવા નવા મોડલ લોન્ચ કરી રહી છે જેમ કે તમે તહેવારોની સીઝનમાં જોયા જ હશે, તેથી જ તેઓ ખૂબ જ ડિસ્કાઉન્ટ આપી રહ્યા હતા. ડિસેમ્બરમાં આ વખતે ડિસ્કાઉન્ટ આપવા છતાં કારનું વેચાણ વધ્યું .નથી. નેચરલ ગેસ માર્કેટની હાલત પણ ખૂબ જ ખરાબ થઈ ગઈ છે, રિયલ એસ્ટેટ માર્કેટની હાલત પણ ઘણી ખતરનાક છે, ભારતમાં માત્ર 3.5 લાખ ફ્લેટ વેચાયા છે. સૌથી વધુ વેચાણ પુના, હૈદરાબાદ અને મુંબઈમાં થયું છે, ઉત્તર ભારતમાં ઓછું છે, પરંતુ તમે આ કરોડોના વેચાણને માપદંડ તરીકે ગણી શકતા નથી કારણ કે કિંમત બે થી પાંચ કરોડ રૂપિયા છે. લક્ઝરી ફ્લેટના વેચાણમાં 82%નો વધારો થયો છે, જેનો અર્થ એ છે કે જો અગાઉ તે 100 કરોડમાં વેચાતા હતા, તો આ વખતે તે 182 કરોડમાં વેચાયા છે, જ્યારે બેથી પાંચ કરોડ અને એક કરોડથી ઓછી કિંમતના ફ્લેટના વેચાણમાં ધબકડો થયો છે. આ બાબત પરથી સ્પષ્ટ સમજાય છે કે અર્થતંત્રમાં કેવી વિચિત્ર ગડબડ થઈ રહી છે.ધનિકોનું ધન વધ્યું અને ગરીબો વધુ ગરીબ સાબિત થઇ રહ્યા છે,
કુદરતી ગેસની માંગમાં ઘટાડો થયો છે. ભારતમાં નેચરલ ગેસની માંગ છે તે કંપનીઓની ભઠ્ઠીઓમાં ચાલે છે, શહેરમાં પરિવહનમાં વ્યાપકપણે ઉપયોગમાં લેવાય છે, બસો CNG પર ચાલે છે, ઘરે જે ગેસ સળગાવો છો તે PNG પર ચાલતો હશે, તેથી આ નેચરલ ગેસ માંગની સ્થિતિ ભારતના ઘણા ઉત્પાદકોની ઉત્પાદકતાનું ચિત્ર રજૂ કરે છે. જો કોઈ તેને ખરીદતું નથી, જો તેનું વેચાણ ઘટી રહ્યું છે, તો તેનો અર્થ એ છે કે જ્યાં તેનો ઉપયોગ થાય છે તે ફેક્ટરીમાં તેનો વપરાશ ઓછો છે, જ્યાં તેનો ઉપયોગ થાય છે તે પરિવહનમાં તેનો વપરાશ ઓછો છે. અને પરિવહન લોજિસ્ટિક્સ એ ખૂબ જ મોટું સૂચક છે કે જો પરિવહન ન હોય તો વસ્તુઓનું ઉત્પાદન ઘટાડો થયો છે અને ઉત્પાદનમાં ઘટાડાનો અર્થ એ કે હાલમાં વસ્તુઓની કોઈ માંગ નથી એટલે ઉત્પાદન થઈ રહ્યું નથી રહ્યું છે
ભારતના અર્થતંત્રમાં તેઓને કોઈ એવું ભયંકર ‘તોફાન’ દેખાઈ રહ્યું છે જેના કારણે FDI મોટી સંખ્યામાં પોતાનું રોકાણ પરત ખેચી રહ્યા છે.
——————————————————————————————————-
નોંધ: ગુજરાત ઇન્ડસ્ટ્રિયલ ટાઈમ્સ પ્રેસ-પ્રતિનિધિ/લેખક કે એડવર્ટાઈઝમેન્ટ એકઝિકયુટીવ તરીકે જોડાવા આમંત્રે છે.દરેક વ્યાપારી એસોસિએશનો,મંડળો,કંપનીઓ અમને તેમના પ્રશ્નો કે બિઝનેસ અને ઉદ્યોગ વિષયક સમાચાર/લેખો અમને મોકલી શકો છો. સંપર્ક: +91 9924240334 અથવા તમામ માહિતી સાથે Contact Us પર જઈને ઈ-મેઈલ કરો.
Free register your company in GUJARAT BUSINESS DIRECTORY
સોસિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ પર અમને જોઈન કરો.
FACEBOOK (EDITOR): https://www.facebook.com/profile.php?id=100015664217158
Facebook Page: https://www.facebook.com/Gujarat-Industrial-Times-2462648410416375
x: https://x.com/gujarat_times
Instagram: https://www.instagram.com/rajeshpateleditor_official/
YouTube URL: https://www.youtube.com/channel/UCHFESsRalcfqOLknlVhFBwQ
LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/rajesh-patel-53624118/?originalSubdomain=in
‘ગુજરાત ઇન્ડસ્ટ્રિયલ ટાઈમ્સ’ના સમાચાર વિવિધ લેખો,માહિતી જો પસંદ આવે તો શેર કરશો!
