લેબગ્રોન ડાયમંડ: ગ્રાહકો માટે લાભ કે નુકશાન?
ડાયમંડ ઉદ્યોગમાં નવો વળાંક
પ્રકૃતિની ગિફ્ટ સમાન કુદરતી હીરા આજે પણ વૈભવ અને શાનનો પ્રતિક છે, પરંતુ નવા વિકલ્પ તરીકે લેબગ્રોન ડાયમંડ (Lab-Grown Diamond) ઊભા થઈ રહ્યા છે. વિજ્ઞાન અને ટેક્નોલોજી દ્વારા બનાવવામાં આવતા આ સિન્થેટિક હીરો પારંપરિક હીરાની તુલનામાં ખૂબ સસ્તા છે, છતાં ગ્રાહકો સુધી આ બચતનો સંપૂર્ણ ફાયદો પહોંચતો નથી.
લેબગ્રોન ડાયમંડ: 99% ઓછી કિંમત, પણ ગ્રાહકોને લાભ નહિ!
ડાયમંડ ઉદ્યોગના નિષ્ણાંતો જણાવે છે કે કેટલાક લેબગ્રોન ડાયમંડ (LGD) નાવેચાણકારો એના માટે અત્યંત ઊંચી કિંમત વસૂલી રહ્યા છે. રેપાપોર્ટ ગ્રૂપ—a diamond trading and information organization—એ રિપોર્ટ આપ્યો કે કેટલાક રિટેલર્સ સિન્થેટિક હીરા કુદરતી હીરાની તુલનામાં 99% ઓછી કિંમતે ખરીદી રહ્યા છે, પરંતુ ખરીદદારો સુધી આ ઓછા ભાવે વેચાણ થઈ રહ્યું નથી.
ઉદાહરણ તરીકે, 3 કેરેટનો G ગ્રેડેડ VS1 લેબગ્રોન ડાયમંડ અમેરિકા ના Walmart પર માત્ર ₹2.5 લાખ માં મળ્યો, જ્યારે તે જ ડાયમંડ Blue Nile પર ₹6.8 લાખ માં વેચાયો! એક જ ઉત્પાદન માટે 175% નો ભાવ તફાવત!
રિટેલર્સ માટે પ્રોફિટ માર્જિન વધુ, પરંતુ ગ્રાહકોને નફો નહીં!
આ અહેવાલ મુજબ, ઘણા જ્વેલર્સ સિન્થેટિક હીરાને પ્રોત્સાહન આપી રહ્યા છે, કારણ કે તેમાં તેઓ માટે પ્રોફિટ માર્જિન વધુ છે. LGD ની કિંમતો ઝડપથી ઘટી રહી છે કારણ કે એના ઉત્પાદન પર કોઈ મર્યાદા નથી. રેપાપોર્ટ ગ્રૂપના ચેરમેન માર્ટિન રેપાપોર્ટ કહે છે કે ભવિષ્યમાં લેબગ્રોન ડાયમંડની કિંમત ફક્ત થોડા ડોલર પ્રતિ કેરેટ રહી જશે, જે તેને સામાન્ય રત્ન જેવું બનાવી દેશે.
ડી-બિયર્સની Lightbox ટ્રાયલ બંધ
આ ઉદ્યોગમાં ડી-બિયર્સ એક મોટું નામ છે, અને તેણે પણ લેબગ્રોન ડાયમંડ માટે પોતાનો અભિગમ બદલ્યો છે. તેની LGD બ્રાન્ડ “Lightbox” દ્વારા એક્સપેરિમેન્ટલ એન્ગેજમેન્ટ રિંગ વેચાણ કરવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ સપ્ટેમ્બર 2023 માં તેણે આ પ્રોજેક્ટ બંધ કરી દીધો. કંપનીનું માનવું છે કે મોટા પાયે પ્રોડક્શન ફાયદાકારક નહીં બને અને સિન્થેટિક હીરાના ભાવ સતત ઘટી રહ્યા છે.
લેબગ્રોન ડાયમંડ કેવી રીતે બને?
લેબ ગ્રોન ડાયમંડ બનાવવાના બે મુખ્ય પ્રકાર છે:
- હાઈ પ્રેશર, હાઈ ટેમ્પરેચર (HPHT) – કુદરતી હીરાની જેમ તાપમાન અને દબાણ હેઠળ બનાવવામાં આવે છે.
- કેમિકલ વેપર ડિપોઝિશન (CVD) – – આ પદ્ધતિમાં, કાર્બન-યુક્ત વાયુ (જેમ કે મિથેન) ને ઊંચા તાપમાને ગરમ કરવામાં આવે છે, જેના પરિણામે કાર્બન પરમાણુઓ હીરાના સ્ફટિક તરીકે જમા થાય છે.
કિંમત, પારદર્શિતા અને ગ્રાહકોનો ભરોસો – ઉદ્યોગનું ભવિષ્ય નક્કી કરશે
લેબગ્રોન ડાયમંડના ભાવ હજુ સુધી સુનિશ્ચિત નથી. રેપાપોર્ટ ગ્રૂપનું કહેવું છે કે સિન્થેટિક હીરાના ભાવ માટે એક સ્ટાન્ડર્ડ પ્રાઇસ ઇન્ડેક્સ નક્કી કરવો જરૂરી છે. તેમનું અનુમાન છે કે ભવિષ્યમાં LGD ફક્ત $50-80 પ્રતિ કેરેટ સુધી પહોંચી શકે છે.
પરંતુ એક મોટો પ્રશ્ન એ છે કે શું ગ્રાહકો કુદરતી હીરાની જગ્યા પર લેબગ્રોન ડાયમંડ પસંદ કરશે?
- કુદરતી હીરા ભાવનાત્મક અને પરંપરાગત મૂલ્ય ધરાવે છે.
- લેબગ્રોન હીરા સસ્તા છે, પણ તે “લગ્ન માટે ખાસ” અથવા “ઇમોશનલ ઈન્વેસ્ટમેન્ટ” તરીકે કેટલા લોકપ્રિય થશે?
નિષ્કર્ષ
💎 લેબગ્રોન ડાયમંડ ઉદ્યોગના ભવિષ્ય માટે મોટા પ્રશ્નો છે:
✔કિંમત કેટલા ઓછા સુધી જશે?
✔ ગ્રાહકો કુદરતી હીરા અને લેબગ્રોન હીરા વચ્ચે શું પસંદ કરશે?
✔ લેબગ્રોન ડાયમંડ માટે પારદર્શી ભાવ નિર્ધારણ શક્ય છે કે નહીં?
💎 કિંમતમાં પારદર્શિતા અને ગ્રાહકોનો ભરોસો જ લેબગ્રોન ડાયમંડના ભાવિ ઉદ્યોગ માટે મજબૂત આધાર બનાવશે.
